بررسی آت اکولوژی Dorema aucheri در اکوسیستم های مرتعی استان کهگیلویه و بویراحمد

بررسی رفتار و عملکرد یک گونه گیاهی و مطالعه نحوه ارتباط آن با سایر اجزای زنده و غیرزنده در رویشگاه آن، به­عنوان آت­اکولوژی آن گونه در نظر گرفته می­شود که بخش مهمی از مطالعات اکولوژیک در علوم منابع طبیعی را تشکیل می­دهد. در این تحقیق آت­اکولوژی گونه مرتعی Dorema aucheri با نام فارسی بیلهر (کندل کوهی) در اکوسیستم­های مرتعی استان کهگیلویه و بویراحمد مورد بررسی قرار گرفت. براساس روش تحقیق ابتدا نقشه رویشگاهی مناطق تحت پوشش با استفاده از نقشه­های توپوگرافی به مقیاس50000/1 تهیه گردید و بعد کلیه ویژگیهای رویشگاهی شامل پستی و بلندی، اقلیم، خاک و دیگر ویژگیها شامل گونه­های همراه، چگونگی حضور گونه مورد مطالعه در پوشش گیاهی، سیستم ریشه، فنولوژی، زادآوری، ارزش رجحانی، ترکیبات شیمیایی گیاه و فراوانی آن مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج حاصل از بررسی­های بعمل­آمده نشان می­دهد که گونه Dorema aucheri از ارتفاع 1600 تا 3400 متر از سطح دریا و در اقلیم­های نیمه­خشک، مدیترانه­ای معتدل تا سرد رویش دارد. به­طوری­که بیشترین تراکم این گونه در ارتفاعات 2300 متر تا 3000 متر از سطح دریا می­باشد. بافت خاک در مناطق مورد مطالعه سیلتی رسی لوم، سیلتی رسی، رسی، سیلتی لومی و لومی بوده، Ec خاک بین 21/0 تا 5/0 میلی­موس بر سانتی­متر و pH خاک بین 7/6 تا 73/7، متوسط بارندگی 750 میلی­متر در سال و دمای هوا بین 11- تا 35 درجه سانتیگراد متغیر بوده است. شروع رویش گیاه در استان کهگیلویه و بویراحمد از اواخر نیمه اول اسفندماه تا پایان فروردین­ماه سال بعد مشاهده گردیده است. به­نحوی­که بذر  Dorema aucheriدر نیمه اول تیرماه سفت شده و می­رسد و تا پایان نیمه دوم تیرماه ریزش می­نماید و پس از آن پژمردگی و خواب گیاه اغاز می­گردد. گیاه رشد پاییزه ندارد. ریشه Dorema aucheri گسترش زیادی در جهات افقی و عمودی پیدا می­کند، بطوری­که گاهی گسترش عمودی از 200 سانتی­متر و شعاع گسترش افقی از 150 سانتی­متر تجاوز می­نماید. این گیاه خوشخوراک نیست ولی در غیاب گیاهان خوشخوراک مورد استفاده دام­ها قرار می­گیرد، به­طوری­که انسان نیز از این گیاه استفاده­های غذایی و دارویی می­برد.